در ساختمان سازی منظور از عیار بتن یا ملات، مقدار سیمان استفاده شده در بتن یا ملات، در واحد حجم می باشد (که واحد حجم بتن در ایران مترمکعب می باشد)
برای نمونه مثلا بفرض یکی بهتون میگه مهندس بتن استفاده شده در فونداسیون بتن 400 هستش این بتن 400منظورش همون عیار بتن هستش- یعنی در یک مترمکعب بتن فونداسیون 400 کیلوگرم سیمان(8 پاکت 50 کیلویی) مصرف شده است و برای همین میشه بتن استفاده شده میشه بتن 400 .
در بعضی مواقع شاید این سوال مطرح بشه وزن یک مترمکعب بتن تقریبا چقدر میشه تا در محاسبات اشتباه پیش نیاد؟
جواب : خوب بصورت قطعی نمیشه گفت مثلا میشه 2400 یا 2500 کیلوگرم بر مکعب بستگی به قطر بزرگترین اندازه شن و استفاده کردن یا نکردن از مواد افزودنی در داخل بتن داره.
برای مثال عیار بتن شما 300 هستش و از مواد افزودنی استفاده نکردین و اندازه بزرگترین قطرشنی 50 میلی متر باشه در اینصورت با توجه به نمودار، وزن یک مترمکعب بتن شما 2445 کیلوگرم بر مترمکعب هستش یعنی در یک مترمکعب بتن 2445 کیلوگرم مخلوطی از شن ماسه آب و سیمان استفاده شده است به همین سادگی.
توجه داشته باشید که شاید این سوال مطرح بشه در یک مترمکعب بتن چه مقدار شن ماسه آب و سیمان استفاده شده و یا میخواهیم تخمین بزنیم استفاده میشه؟
واین موضوع بستگی به طرح اختلاط سیمان ،شن ،ماسه (ممکنه شن 65 درصد و ماسه 35 درصد یا شن 80 درصد ماسه 20 درصد و نسبت های دیگه) و نسبت آب به سیمان و عیار بتن داره بفرض عیار بتن 300 و نسبت آب به سیمان 0.5 و حداکثر قطر شنی هم 50 میلی متر باشه در اینصورت با توجه به جدول وزن یک مترمکعب بتن 2445 کیلوگرم بر مترمکعب میشه بنابراین داریم:
چون عیار بتن 300=300 کیلوگرم سیمان در یک مترمکعب استفاده شده است
چون نسبت w/c(اب به سیمان) 0.5 هستش=150 کیلوگرم اب در یک مترمکعب استفاده شده است
با توجه به موارد بالا 300 کیلوگرم سیمان و 150 کیلوگرم آب در مجموع 450 کیلوگرم که از مجموع وزن یک مترمکعب بتن(2445) کم کنیم میشه: 450-2445=1995 کیلوگرم
پس1995 کیلوگرم باقی میماند که ترکیبی از شن و ماسه هستش حالا برفرض نسبت اختلاط شن 65 به ماسه 35 باشه داریم
چون شن 65 درصد=1297 کیلوگرم
چون ماسه 35 درصد=698 کیلوگرم
در نهایت پس در یک مترمکعب بتن با عیار 300 تقریبا سیمان 300 آب 150 شن 1300 و ماسه 700 کیلوگرم مصرف خواهد شد.
